Jak leczyć stwardnienie rozsiane?
Stwardnienie rozsiane (SM,multiple sclerosis, sclerosis multioplex,MS )jest chorobą nieuleczalną. Aktualnie medycyna nie zna skutecznego leku, który pozwoliłby chorym na SM wyzdrowieć. Naukowcy cały czas pracują nad opracowaniem skutecznego leku w tej jednostce chorobowej.
Mimo, że aktualnie nie ma skutecznego leku na SM to warto zaznaczyć, że osoby chore na stwardnienie rozsiane mogą korzystać z różnych programów lekowych, które mają na celu zatrzymanie lub spowolnienie postępowania choroby. Większość programów lekowych w SM jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Osoby chore na SM mogą po konsultacjach z neurologiem skorzystać z różnorodnych programów lekowych pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów ustalonych w danym programie lekowym.
Równolegle z programami lekowymi w stwardnieniu rozsianym bardzo ważną rolę w leczeniu i terapii tej choroby odgrywa również kompleksowa rehabilitacja.
Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie realizuje indywidualną rehabilitację dostosowaną do potrzeb pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane. Program kompleksowej rehabilitacji dla osób z SM świadczony w Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie obejmuje różnorodne formy terapii i leczenia, takie jak konsultacje z lekarzami różnych specjalności tj. neurologiem, lekarzami rehabilitacji medycznej, internistą, kinezyterapia indywidulana i grupowa, hydroterapia- masaże wirowe kończyn dolnych i kończyn górnych, ćwiczenia grupowe w wodzie na basenie rehabilitacyjnym, krioterapia ogólnoustrojowa, fizykoterapia, terapia ręki, konsultacje psychologiczne, terapia neurologopedyczną/logopedyczne, konsultacje z dietetykiem, indywidualna terapia funkcji poznawczych, trening psychomotoryczny, zajęcia relaksacyjne, terapia zajęciowa oraz inne. Wykorzystujemy interdyscyplinarne podejście w celu zapewnienia kompleksowej terapii oraz opieki, co jest ważne w dążeniu do maksymalizacji samodzielności i poprawy jakości życia pacjentów.
Centrum Rehabilitacji SM – leczenie, terapia i rehabilitacja stwardnienia rozsianego
Stwardnienie rozsiane (SM, multiple sclerosis, sclerosis multiplex, MS) to przewlekła, autoimmunologiczna choroba ośrodkowego układu nerwowego, która charakteryzuje się uszkodzeniem osłonek mielinowych włókien nerwowych, co prowadzi do rozsianych zmian zapalno-demielinizacyjnych w mózgu i rdzeniu kręgowym. Choroba ta, choć nieuleczalna, może być leczona za pomocą terapii – programów lekowych refundowanych przez NFZ, które zmniejszają częstość i ciężkość rzutów, jak również opóźniają progresję choroby. Programy lekowe realizowane są przez szpitale, które mają zakontraktowane z NFZ ich prowadzenie. W leczeniu stwardnienia rozsianego bardzo istotny jest czas -im wcześniej wprowadzone zostanie leczenie modyfikujące przebieg choroby, tym korzyści dla chorego będą większe. Osoby ze zdiagnozowanym SM mogą być włączone do programu lekowego, jeśli spełniają kryteria wyznaczone w danym programie.
Podstawą leczenia SM jest terapia immunomodulująca, która ma na celu regulację układu odpornościowego w taki sposób, aby przestał on atakować własne tkanki organizmu. Dodatkowo w SM stosowane jest również leczenie objawowe w którym stosuje się leki dostosowywane do konkretnie pojawiających się objawów oraz leczenie stosowane podczas rzutów choroby podawane w szpitalu osobom z postacią rzutowo-remisyjną SM, których celem jest powstrzymanie toczących się procesów zapalnych w ośrodkowym układzie nerwowym. W zależności od formy i aktywności choroby stosuje się różne strategie terapeutyczne. Ponadto, równie ważna formą terapii w stwardnieniu rozsianym jest rehabilitacja, która obejmuje właściwie wszystkie obszary życiowe osoby chorej na SM.
Rehabilitacja w SM realizowana w Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie koncentruje się między innymi na poprawie funkcji ruchowych, zmniejszeniu odczuwalnego przewlekłego zmęczenia, poprawie funkcji mowy i połykania, treningu funkcji poznawczych, wsparciu psychologicznym oraz edukacji osób chorych na stwardnienie rozsiane. Wczesne włączenie działań rehabilitacyjnych, już od momentu diagnozy, jest zalecane w celu maksymalizacji niezależności funkcjonalnej osób z SM pod każdym względem. Programy rehabilitacyjne w stwardnieniu rozsianym obejmują wiele różnorodnych form rehabilitacji między innymi fizjoterapię, której celem jest np. nauka prawidłowej biomechaniki chodu, poprawa siły mięśniowej, zakresu ruchu w stawach czy też równowagi i koordynacji, jak również terapię zajęciową, która pomaga pacjentom w codziennych czynnościach, zwiększając ich samodzielność. Równie ważne w rehabilitacji osób chorych na SM są terapie neurologopedyczne/logopedyczne oraz konsultacje z psychologiem czy też terapie funkcji poznawczych.
Fizjoterapia i rehabilitacja w leczeniu i terapii stwardnienia rozsianego
Stwardnienie rozsiane (SM multiple sclerosis, sclerosis multioplex,MS) jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego, która może znacząco wpłynąć na funkcjonowanie fizyczne, emocjonalne i społeczne osoby chorej. Z uwagi na swoje kompleksowe skutki wymaga wieloaspektowego podejścia terapeutycznego, w którym ważną rolę odgrywają fizjoterapia i rehabilitacja.
Podstawowym celem rehabilitacji w stwardnieniu rozsianym jest maksymalizacja funkcji życiowych pacjenta pod względem motorycznym, poznawczym, psychicznym oraz emocjonalnym, a także poprawa jakości życia. Przez uwzględnienie zarówno fizjoterapii, jak i konsultacji psychologicznych, socjoterapii, terapii zajęciowej, wsparcia neurologopedycznego oraz pozostałych form terapii, możliwe jest kompleksowe wsparcie pacjenta na różnych płaszczyznach jego funkcjonowania.
Fizjoterapia w SM koncentruje się przede wszystkim na utrzymaniu i poprawie sprawności ruchowej. Ważne jest, by terapia była indywidualnie dostosowana do potrzeb i możliwości pacjenta, uwzględniając etap choroby i aktualne objawy. Techniki takie jak metoda PNF (proprioceptive neuromuscular facilitation) czy terapia Bobath są często stosowane w celu pobudzenia funkcji nerwowych i motorycznych, co może przeciwdziałać progresji niepełnosprawności. Terapia ruchowa nie tylko pomaga w zachowaniu sprawności, ale również wpływa pozytywnie na ogólne samopoczucie pacjentów.
Jednak stwardnienie rozsiane wiąże się nie tylko z deficytami ruchowymi. Często obserwuje się także problemy z mową, funkcjami poznawczymi oraz emocjonalnymi. W związku z tym równie ważna co fizjoterapia jest neurologopedia, mająca na celu pomoc w utrzymaniu i poprawie zdolności komunikacyjnych oraz terapia poznawcza, która wspiera procesy myślowe i pamięciowe pacjentów.
Dodatkowo stwardnienie rozsiane może powodować znaczące obciążenia emocjonalne i społeczne. Wsparcie psychologiczne i socjoterapia są niezbędne w pomaganiu pacjentom w radzeniu sobie z diagnozą i jej konsekwencjami, a także w zachowaniu aktywności zawodowej i społecznej. Terapia zajęciowa może również być skuteczna w pomaganiu pacjentom w utrzymaniu niezależności poprzez rozwijanie codziennych umiejętności i hobby, co bezpośrednio przekłada się na ich samodzielność i poczucie wartości.
Również ważnym elementem jest odpowiednie zaplanowanie całego procesu rehabilitacji, które powinno rozpoczynać się od dokładnej diagnostyki i oceny funkcjonalnej pacjenta. Takie podejście pozwala na optymalne dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb i możliwości osoby chorej, co jest kluczowe dla efektywności rehabilitacji.
Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie, realizuje zintegrowany program rehabilitacyjny dla osób chorych na stwardnienie rozsiane, który został zatwierdzony przez Narodowy Fundusz Zdrowia i jest cały czas rozwijany i dostosowywany do najnowszych standardów terapii i opieki w SM, stale monitorowany pod kątem efektywności rehabilitacji. Obejmuje on zarówno indywidualne sesje terapeutyczne, jak i grupowe zajęcia, które mogą wspierać pacjentów na różnych etapach choroby na różnych życiowych płaszczyznach.
Jak Centrum Rehabilitacji SM wspiera pacjentów?
Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie jest podmiotem leczniczym realizującym rehabilitację dla osób chorych na stwardnienie rozsianego (SM, multiple sclerosis, sclerosis multioplex,MS), świadczącym kompleksową rehabilitację dostosowaną do indywidualnych potrzeb pacjentów w ramach podpisanej umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia . Główną misją centrum jest poprawa stanu funkcjonalnego fizycznego, psychicznego, emocjonalnego, poznawczego oraz poprawa jakości życia osób chorych na SM poprzez wszechstronne podejście terapeutyczne, które obejmuje różnorodne formy rehabilitacji medycznej, ruchowej, psychologicznej oraz społecznej.
Jednym z elementów rehabilitacji w Centrum jest indywidualna kinezyterapia dostosowana do potrzeb i możliwości każdej osoby z SM. Terapie takie jak koncepcja PNF, Bobath dla dorosłych, metoda Vojta czy McKenzie, są prowadzone w półgodzinnych sesjach, ukierunkowanych na konkretnych dysfunkcjach, z którymi borykają się pacjenci z SM. Każdy program rehabilitacyjny rozpoczyna się od szczegółowej oceny stanu pacjenta, aby móc następnie monitorować postępy na podstawie obiektywnych testów funkcjonalnych. W Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie jest realizowany specjalistyczny program rehabilitacji osób chorych na stwardnienie rozsiane zatwierdzony przez NFZ, który obejmuje również szeroki zakres zabiegów fizykoterapeutycznych takich jak elektroterapia, laseroterapia, elektromagnetoterapia, światłolecznictwo, krioterapia ogólnoustrojowa czy magnetoterapia, które mają działanie między innymi przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, zmniejszają napięcie spastyczne mięśni, a także poprawiają funkcje fizjologiczne poszczególnych narządów, np. pęcherza moczowego.
Hydroterapia jest kolejną istotną formą terapii realizowanej w Centrum Rehabilitacji SM. Wykorzystanie wody umożliwia realizację ćwiczeń, które na sucho byłyby znacznie trudniejsze lub niemożliwe do wykonania. Przez pierwsze dwa tygodnie pobytu pacjenci mogą uczestniczyć w grupowych zajęciach w basenie, które są prowadzone przy muzyce, zapewniając nie tylko wsparcie fizyczne, ale i emocjonalne. Do zajęć wykorzystywane są różne pomoce, jak makarony piankowe czy deski pływackie, co dodatkowo uatrakcyjnia terapię.
Centrum Rehabilitacji SM dysponuje także komorą do krioterapii ogólnoustrojowej , gdzie pacjenci mogą korzystać z terapii zimnem, która polega na krótkotrwałym, intensywnym wystawieniu ciała na niską temperaturę ok. -130 stopni Celsjusza. Taka forma leczenia programu rehabilitacyjnego, poprzedzona konsultacją lekarską i badaniem ciśnienia, ma na celu pobudzenie organizmu i zwiększenie efektywności rozgrzewki ruchowej, która następuje bezpośrednio po sesji w kriokomorze. Krioterapia ogólnoustrojowa oddziałuje na organizm człowieka między innymi poprzez poprawę odporności, działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, zmniejsza obrzęki, zwiększa produkcję endorfin tzw. hormonów szczęścia oraz zmniejsza wzmożone napięcie mięśniowe.
Ważnym aspektem wsparcia świadczonego przez Centrum Rehabilitacji SM jest również terapia i opieka interdyscyplinarna. Pacjenci mają dostęp do wszechstronnej opieki całego zespołu rehabilitacyjnego składającego się z lekarzy różnych specjalności między innymi neurologa, lekarzy rehabilitacji medycznej, internisty, fizjoterapeutów, neurologopedy/logopedy, psychologa, terapeutów zajęciowych, dietetyka, pielęgniarek, opiekunek medycznych, opiekunek, instruktora treningu psychomotorycznego oraz pozostałych terapeutów terapii wspomagających i personelu pomocniczego. Taka szeroka kadra specjalistów zapewnia holistyczne podejście do potrzeb każdego pacjenta, koncentrując się nie tylko na poprawie stanu fizycznego, ale również psychicznego, poznawczego, emocjonalnego i społecznego.