Rehabilitacja i fizjoterapia neurologiczna
Fizjoterapia neurologiczna jest istotnym elementem w leczeniu stwardnienia rozsianego, choroby neurologicznej charakteryzującej się rozległymi zmianami w układzie nerwowym, które wpływają miedzy innymi na kontrolę motoryczną i sensoryczną pacjentów. Przewlekły charakter SM wymaga ciągłej i zindywidualizowanej terapii oraz opieki, mającej na celu nie tylko poprawę bezpośrednich umiejętności ruchowych, funkcji poznawczych i stanu psychicznego, ale również ogólnego funkcjonowanie w czynnościach życiowych. Ważne jest, aby program rehabilitacyjny był ciągle dostosowywany do indywidualnych potrzeb pacjenta, z uwzględnieniem zarówno jego fizycznego, jak i psychicznego stanu zdrowia. Regularna ocena funkcjonalna pozwala na odpowiednie modyfikacje terapii, tak by była ona jak najbardziej efektywna. Zintegrowane podejście do rehabilitacji pozwala pacjentom na utrzymanie niezależności i jak najlepszej jakości życia, mimo wyzwań związanych ze stwardnieniem rozsianym. Ważne jest, aby proces ten był wspierany przez zespół wielodyscyplinarny, który regularnie ocenia postępy pacjenta oraz dostosowuje interwencje terapeutyczne do zmieniających się warunków jego zdrowia.
Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie – fizjoterapia neurologiczna
Fizjoterapia neurologiczna w stwardnieniu rozsianym jest nieodzownym elementem kompleksowego leczenia i terapii tej choroby. SM, będące przewlekłą chorobą neurologiczną, manifestuje się przez różnorodne i rozsiane zmiany zapalno-demielinizacyjne w ośrodkowym układzie nerwowym, które wpływają na funkcjonowanie całego organizmu człowieka.
Głównym celem fizjoterapii w SM jest utrzymanie i poprawa sprawności ruchowej pacjenta, co bezpośrednio wpływa na jego jakość życia. Rehabilitacja w stwardnieniu rozsianym musi być dostosowana indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta, z uwagi na różnorodność objawów i przebiegu choroby. Obejmuje więc szeroki zakres działań, w tym między innymi ćwiczenia równoważne i koordynacyjne, sensomotoryczne, naukę prawidłowej biomechaniki chodu, naukę poszczególnych funkcji/ czynności niezbędnych do samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie, koncepcje i metody PNF i Bobath dla dorosłych, które są skoncentrowane na przywracaniu prawidłowych wzorców ruchowych oraz poprawie kontroli nad postawą ciała.
Dodatkowo w ramach fizjoterapii stosuje się również różne formy fizykoterapii, takie jak biostymulacja laserowa, elektroterapia, magnetoterapia, światłolecznictwo, elektromagnetoterapia czy krioterapia ogólnoustrojowa, które mają na celu redukcję bólu, zmniejszenie napięcia mięśniowego, a także poprawę ogólnej funkcji mięśniowej. Ważnym aspektem jest również edukacja pacjenta w zakresie samodzielnego wykonywania ćwiczeń, co ma kluczowe znaczenie dla efektywności terapii i samodzielności pacjenta.
Fizjoterapia w SM jest bardzo ważna od samego początku choroby (zaraz po postawieniu diagnozy) i powinna być kontynuowana przez cały czas , aby utrzymać i poprawić kondycję pacjenta. Kluczowe jest, aby program rehabilitacyjny był stale monitorowany i dostosowywany przez specjalistów, tak aby najlepiej odpowiadał na bieżące potrzeby pacjenta.
W praktyce ważny jest dostęp do specjalistycznych ośrodków rehabilitacyjnych, które realizują kompleksowe programy rehabilitacji dla osób z SM, zatwierdzone przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Takie placówki, jak Centrum Rehabilitacji SM w Bornem Sulinowie, realizują szeroki zakres świadczeń medycznych, od indywidualnych ćwiczeń z fizjoterapeutą, przez terapię w basenie, aż po konsultacje z różnymi specjalistami, co pozwala na holistyczne podejście do każdego pacjenta. W efekcie fizjoterapia w stwardnieniu rozsianym staje się strategią wspierającą pacjentów w utrzymaniu jak największej niezależności i jakości życia, mimo postępującej choroby.
Rehabilitacja i fizjoterapia neurologiczna
Rehabilitacja i fizjoterapia neurologiczna stanowią ważne elementy w leczeniu i terapii stwardnienia rozsianego, koncentrując się na maksymalizacji funkcjonalności ruchowej, psychicznej, poznawczej, emocjonalnej i poprawie jakości życia pacjentów. Celem terapii jest nie tylko poprawa sprawności motorycznej, ale również wsparcie w aspektach psychologicznych i społecznych, co podkreśla wielowymiarowość i kompleksowość podejścia do rehabilitacji w SM.
Podstawowe techniki fizjoterapeutyczne w SM obejmują między innymi specjalistyczne metody takie jak PNF (Proprioceptive Neuromuscular Facilitation) i metoda Bobath dla dorosłych, które są skoncentrowane na poprawie kontroli motorycznej i funkcjonalności w jak najbardziej fizjologicznym wzorcu ruchowym. Terapia w SM obejmuje również ćwiczenia sensomotoryczne, ćwiczenia czynne, ćwiczenia wzmacniające (ćwiczenia czynne z oporem), ćwiczenia mięśni dna miednicy, ćwiczenia rozciągające, równoważne, koordynacyjne, oddechowe, naukę prawidłowej biomechaniki chodu czy też ćwiczenia w odciążeniu z oporem np. w środowisku wodnym w basenie rehabilitacyjnym, a także fizykoterapię, która ma działanie w stwardnieniu rozsianym między innymi przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, zmniejszają napięcie spastyczne mięśni, a także poprawiaja funkcje fizjologiczne poszczególnych narządów, np. pęcherza moczowego.
Ważnym aspektem rehabilitacji i fizjoterapii neurologicznej jest indywidualne dostosowanie planu terapii do konkretnego przebiegu stwardnienia rozsianego u danej osoby i aktualnego stanu pacjenta, uwzględniając jego możliwości i ograniczenia. Rehabilitacja neurologiczna w SM powinna być prowadzona regularnie i w miarę możliwości w sposób ciągły, aby zapobiegać postępowi niepełnosprawności i łagodzić objawy choroby.
Pacjenci chorzy na stwardnienie rozsiane cały czas wymagają różnorodnych form rehabilitacji neurologicznej. Odpowiednia diagnostyka i ocena funkcjonalna pacjenta są niezbędne do planowania i dostosowywania działań rehabilitacyjnych. W niektórych przypadkach, zwłaszcza w trudniejszych momentach choroby, rehabilitacja może wymagać intensywniejszego i bardziej zintegrowanego podejścia, czasem nawet w warunkach stacjonarnych na oddziale szpitalnym.
Dodatkowo należy pamiętać o znaczeniu wsparcia emocjonalnego i psychologicznego, jak również o roli rodziny i bliskich w procesie terapii w SM. Wsparcie to jest istotne zarówno dla fizycznego, jak i emocjonalnego samopoczucia pacjenta, wpływając pozytywnie na jego motywację i zaangażowanie w proces leczenia. Tak holistyczne i zintegrowane podejście w rehabilitacji neurologicznej w SM jest niezbędne, aby pacjenci mogli jak najdłużej utrzymać samodzielność i jak najlepszą jakość życia, mimo postępu choroby.