Kryteria rozpoznania stwardnienia rozsianego

Rozpoznanie stwardnienia rozsianego opiera się na analizie przebiegu choroby tj. występowaniu objawów neurologicznych oraz na ocenie wyników wielu badań dodatkowych. Niestety nie istnieje w chwili obecnej jeden test diagnostyczny na podstawie którego z całą pewnością można postawić pewne rozpoznanie SM.
Rozpoczynając diagnozę SM należy:

• ocenić cechy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (OUN) — badanie neurologiczne,
• badanie rezonansu magnetycznego (MR, magnetic resonance),
• badanie potencjałów wywołanych;
• ocenić przebieg choroby;
• wykonać badanie płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF, cerebrospinal fluid);
• przeprowadzić diagnostykę różnicową

Jak już wspomniano wśród badań, które zawsze wykonuje się u pacjenta, u którego podejrzewamy SM jest badanie rezonansu magnetycznego (Magnetic Resonance Imaging, MRI). Badanie to w chwili obecnej jest najważniejszym badaniem dodatkowym wykorzystywanym do diagnostyki, a także do oceny skuteczności leczenia chorych na SM. U pacjentów chorych na SM w badaniu MRI głowy najczęściej występują zmiany (plaki) określane jako demielinizacyjne (będące następstwem uszkodzenia osłonek nerwów w układzie nerwowym), położone w różnych obszarach mózgu. Stąd między innymi nazwa Stwardnienie Rozsiane.

W zależności od ich lokalizacji, powodują one występowanie określonych objawów neurologicznych takich jak osłabienie siły mięśniowej kończyn, zaburzenia równowagi, zawroty głowy, podwójne widzenie czy osłabienie ostrości wzroku. Nie zawsze jednak każda zmiana powoduje wystąpienie objawów neurologicznych. Istnieją bowiem w mózgu tak zwane obszary „klinicznie nieme” – obecność w nich plak demielinizacyjnych nie powoduje występowanie żadnych zauważalnych dla pacjenta objawów klinicznych. Warto także podkreślić, że nie ma prostej zależności pomiędzy ilością plak demielinizacyjnych a występowaniem objawów neurologicznych; u jednego pacjenta liczba zmian może być bardzo duża, a pacjent ma tylko subtelne objawy lub nie ma ich w ogóle. U innego natomiast zmian może być jedynie kilka, ale ze względu na ich lokalizację powodują one występowanie odczuwalnych dla pacjenta znacznych ograniczeń funkcji ruchowych, czuciowych czy zaburzeń pamięci i koncentracji.

Obecnie w rozpoznaniu SM stosowane są również kryteria diagnostyczne McDonalda, które ze względu na swoja wysoką czułość i swoistość uważane są za bardzo dobre narzędzie diagnostyczne w stwardnieniu rozsianym.Kryteria te po raz pierwszy opublikowano w 2001 r., a następnie były trzy razy modyfikowane. Ostatnia aktualizacja kryteriów została wprowadzona w 2017 roku.

Bibliografia: R.Rautszko (2020 r.) "Zrózicowanie w doświadczaniu różnych form zmęczenia przez chorych na stwardneinie rozsiane i jego podmiotowe uwarunkowania. " Praca doktorska.